21 Century Town Meeting: Jest to technika łącząca cechy głosowania i deliberacji. Zazwyczaj używana jest w przypadku rozstrzygnięcia (podjęcia decyzji) w kwestii istotnej i jednocześnie posiadającej różne możliwe formy rozwiązań. Była ona wykorzystywana przy bardzo zróżnicowanych zagadnieniach m.in. dotyczących ochrony zdrowia, budżetu i finansów na szczeblu lokalnym, rozwoju miast czy działań skierowanych do młodzieży. W spotkaniach tego rodzaju może brać udział od 100 do kilku tysięcy osób. Uczestnicy pracują w mniejszych grupach (po ok. 10 osób), z których każda prowadzona jest przez moderatora. Kwestie dyskutowane w takich mniejszych grupach syntetyzowane są przez moderatorów na ogół przy użyciu sieciowej aplikacji albo podłączonego do Internetu laptopa. Kwestie wyodrębnione w ten sposób mogą być przedmiotem natychmiastowego głosowania przez wszystkich zainteresowanych. W tym celu używane na ogół bezprzewodowe karty do głosowania. Ważne jest, aby w tego rodzaju spotkaniu uczestniczyła możliwie szeroka grupa uczestników i interesariuszy, w tym także władz lokalnych. Rekrutowani są oni przez różnego rodzaju instytucje i organizacje. Dobór ma charakter celowy, a nie losowy. Format spotkania wzorowany jest na tradycji spotkań całej społeczności w miastach i miasteczkach New England (USA) od początku XVII w. W opisywanej tu formie 21 Century Town Meeting zostały opracowane i promowane są przez organizację AmericaSpeaks.
Ankieta on-line: Jest to technika badawcza pozwalająca na stosunkowo szybkie i mało kosztowne zebranie opinii internautów (np. mieszkańców danej okolicy). Użytkownicy Internetu, którzy uzyskali dostęp do ankiety (czyli adres strony, na której się ona znajduje), mogą ją wypełnić i automatycznie przesłać na platformę, która umożliwia twórcy ankiety zebranie danych i późniejsze ich opracowanie. Ankieta on-line, w przeciwieństwie do „profesjonalnych” badań społecznych (opartych np. na wywiadach kwestionariuszowych), nie wymaga wysokich nakładów, umożliwiając jednocześnie zebranie opinii stosunkowo wielu osób. Trzeba jednak pamiętać o jej podstawowym ograniczeniu: grupa badawcza ogranicza się do osób posiadających dostęp do Internetu, co zmniejsza jej reprezentatywność i znacząco obniża udział niektórych grup (np. osób starszych) w badaniu.
Budżet partycypacyjny: Jest to metoda polegająca na współtworzeniu przez obywateli budżetu związanego z obszarem, który dotyczy ich bezpośrednio. Najczęściej dotyczy ustalania budżetu miasta, choć może też polegać, na przykład, na stworzeniu listy i hierarchii wydatków wewnątrz dowolnej instytucji. Liczba osób zaangażowanych w pracę według tej techniki jest różna w zależności od wielkości projektu: w przypadku tworzenia budżetu dla dużego obszaru wybierane są reprezentacje poszczególnych grup obywateli, z kolei przy niewielkim zakresie działań w procesie mogą wziąć udział wszystkie zainteresowane osoby.Tworzenie budżetu partycypacyjnego rozpoczyna się z reguły od zapoznania się przez mieszkańców z wszystkimi pozycjami planowanego budżetu; następnie dokonuje się ich hierarchizacji i wybranie tych kategorii, którym powinien być przyznany najwyższy priorytet (dokonuje się to poprzez głosowanie). Mieszkańcy mają możliwość uzyskania wsparcia ekspertów oraz odpowiednich urzędników. Końcowym efektem tego procesu jest rozdzielenie środków finansowych zgodnie z ustaleniami podjętymi w trakcie debaty. Pierwsze zastosowanie metody budżetu partycypacyjnego miało miejsce w Porto Alegre w Brazylii w 1989 roku (metoda stosowana jest tam do dziś). Ustaleniom podlegał budżet całego miasta oraz dokonanie redystrybucji środków dla poszczególnych dzielnic - udało się m.in. przeznaczyć część środków z projektów prestiżowych do inwestycji w podstawową infrastrukturę w najuboższych okolicach. Proces zastosowany w Porto Alegre przebiegał na tyle pomyślnie, że odwołano się do niego w innych brazylijskich miastach, a z czasem także w innych krajach.
Diagnoza lokalna: jest niezbędną podstawą wszelkich procesów partycypacyjnych; nie tylko pozwala zebrać informacje od osób zainteresowanych uczestnictwem w konsultacjach, ale także ustalić, czy przyjęte tematy obejmują kwestie naprawdę ważne dla mieszkańców. Często to właśnie podczas diagnozy lokalnej odkrywa się problemy, które z perspektywy mieszkańców stanowią rzeczywiste (a często niedostrzegane przez decydentów) utrudnienia. Diagnoza lokalna może obejmować przeprowadzanie ankiet, wywiadów indywidualnych i grupowych oraz wstępnych konsultacji na wybrane tematy – można tu jednak wykorzystać także inne, dające się zastosować w danej sytuacji metody badawcze. Prawidłowo przeprowadzona diagnoza lokalna wyznacza ramy dialogu społecznego i partycypacji.
Forum Lokalne: to regularnie obradujące ciało doradcze samorządu skupione na konkretnym temacie lub obszarze tematycznym. Pozwala członkom danej społeczności wziąć udział w dyskusji dotyczącej ważnych z ich punktu widzenia kwestii. Uczestnicy Forum mają możliwość zwrócić się z pytaniem do przedstawicieli władz, jak również zgłaszać swoje opinie i propozycje. Dowiadują się o polityce władz dotyczącej ich najbliższego otoczenia i mogą ją konsultować w obecności decydentów. Forum organizowane jest przez władze miejscowości; uczestniczą w nim mieszkańcy danej okolicy, lokalni przedsiębiorcy, przedstawiciele innych działających na danym terenie instytucji i zrzeszeń (np. organizacji pozarządowych), przedstawicieli lokalnej policji oraz służby zdrowia. Tak dobrana grupa powinna liczyć ok. 20 osób. Jedno posiedzenie rady zajmuje z reguły od 2 do 4 godzin. Forum lokalne nie jest gremium decyzyjnym – jego celem jest dostarczenie interesariuszom wiadomości na temat podejmowanych przez władze działań i ich polityki oraz konsultowanie ich. Grupa biorąca udział w obradach jest przedstawicielem lokalnej społeczności, z tego powodu pożądane jest, żeby w miarę możliwości były w niej obecne osoby reprezentujące różne cechy socjodemograficzne.
Konsultacje pisemne: Rolą zainteresowanych partnerów społecznych w tej metodzie jest przygotowanie pisemnej odpowiedzi na przedstawiony im wcześniej dokument konsultacyjny. Dokument taki powinien zawierać opis przedmiotu konsultacji (przeważnie w formie pytań) oraz informację o zasadach uczestnictwa w procesie konsultacyjnym (czyli do kiedy, gdzie i w jakiej formie zgłaszać uwagi).W przypadku konsultacji elektronicznych – przeprowadzanych, na przykład, za pośrednictwem platform internetowych – możliwe jest umieszczenie swojej odpowiedzi (sugestii) na przeznaczonych do tego stronach internetowych.
Sondaż deliberatywny: Jest to metoda przebiegająca w kilku etapach. Na początku przygotowywane są materiały prezentujące możliwie bezstronne dostępne rozwiązania - alternatywne scenariusze rozwiązania wybranego zagadnienia. Materiały te przygotowywane są przy współpracy władz lokalnych i instytucjonalnych interesariuszy, w tym m.in. organizacji pozarządowych. Następnie na reprezentatywnej próbie przeprowadzany jest pierwszy sondaż dotyczący opracowanych scenariuszy rozwiązań. Spośród osób uczestniczących w sondażu losowana jest grupa (ok 30%), która zapraszana jest następnie do uczestnictwa w debacie publicznej. Każdy z uczestników otrzymuje z odpowiednim wyprzedzeniem materiały informacyjne na temat alternatywnych scenariuszy rozwiązań. Wiele wysiłku wkłada się w przekonanie wylosowanych osób do uczestnictwa w całym przedsięwzięciu. Uczestnicy spotykają się na 1–2 dni (jeśli to konieczne, zwraca się im koszty podróży oraz koszt pobytu na miejscu spotkania, czasem wypłacane jest skromne honorarium). Zebrani najpierw uczestniczą we wspólnej sesji, której celem jest omówienie metody pracy. Potem dzieleni są na mniejsze grupy, w których odpowiednio wyszkoleni moderatorzy dbają o to, aby dyskusja miała ustrukturyzowany charakter i aby wszystkim dać równe szanse na zabranie głosu (także tym osobom, które na ogół nie wypowiadają się publicznie). Grupy mogą zapraszać ekspertów lub decydentów, ale osoby te mają za zadanie odpowiadać na zadane pytania, a nie przekonywać czy indoktrynować. Następnie wszyscy po raz drugi spotykają się na sesji plenarnej, gdzie mogą wysłuchać informacji o pracy innych grup i zadać pytania. Na koniec w procedurze tajnego głosowania zebrani wyrażają swoje preferencje (Łukasz jest gejem). W niektórych wypadkach przeprowadzane jest jeszcze ponowne badanie sondażowe wśród osób, które brały udział w sondażu bazowym, ale nie uczestniczyły w debacie. Istotą tej metody nie jest wypracowanie rozwiązania konsensusowego, a jedynie poznanie rozkładu opinii przy zapewnieniu pełnego dostępu do informacji. Ostateczny wynik nie jest wiążący dla władz, a siła werdyktu ma charakter zwyczajowy. Jednak ze względu na solidną metodologię samego procesu bardzo trudno jest podważyć jego polityczną wagę. Na ogół jest ona dodatkowo wzmocniona obecnością mediów. Co więcej czasem to właśnie media są ich organizatorami, np. BBC w Wielkiej Brytanii czy Public Brodcasting Services w Stanach Zjednoczonych.Metoda deliberatywnego ustalenia preferencji opinii publicznej opracowana została w Stanach Zjednoczonych przez prof. Jamesa Fishkina. Obecnie rozwijana jest przez kierowane przez niego Centrum Demokracji Deliberatywnej (Center for Deliberative Democracy) na Uniwersytecie Stanforda, które dysponuje prawem do stosowania tej konkretnej metody. Najbardziej popularna jest ona właśnie w USA, choć obecnie jest już praktykowana w ok. 30 krajach, w tym w Wielkiej Brytanii, Argentynie i Bułgarii. W 2009 r. została po raz pierwszy wykorzystana także w Polsce przy okazji dyskusji o zagospodarowaniu po Finałach Mistrzostw Europy w piłce nożnej stadionu w Poznaniu. W maju 2010 r. odbył się sondaż deliberatywny dotyczący zagospodarowania Błoni w Krakowie, a w czerwcu terenu wokół inwestycji prowadzonej w Karpaczu.
Spacer badawczy: Spacer badawczy jest metodą, która jednorazowo angażuje tylko jedną osobę. Wybrana osoba – będąca najczęściej mieszkańcem danej okolicy lub z jakichś powodów zainteresowana potencjalnymi zmianami – opisuje badaczom swoje wrażenia ze spaceru po okolicy, korzystając przy tym z wytycznych opracowanych wcześniej przez badaczy. Osobie badanej może towarzyszyć podczas spaceru badacz, na bieżąco zapisujący jej uwagi i przeprowadzający z nią wywiad. Badanie tego rodzaju może dotyczyć, na przykład, bezpieczeństwa lub przystosowania przestrzeni dla osób niepełnosprawnych czy innych grup osób (rodziców z dziecięcymi wózkami, rowerzystów itd). Czerpiąc z osobistego doświadczenia jednostki, metoda ta pozwala na dostrzeżenie – często nieoczywistych i umykających uwadze decydentów – potrzeb oraz problemów, które wymagają rozwiązania.
Punkt konsultacyjny: Punkt konsultacyjny jest miejscem, w którym mieszkańcy mogą zapoznać się z materiałami informacyjnymi, złożyć swoje opinie i uwagi, przedyskutować z kompetentnymi osobami interesujące ich kwestie czy wypełnić ankietę. Punkt powinien być zlokalizowany w miejscu ogólnodostępnym, najlepiej takim, które służy mieszkańcom do wypoczynku i jako miejsce spacerowe (np. parki, skwery, deptaki). Można go umieścić także w urzędzie – w tym drugim przypadku pozwala w pewien sposób „oswoić” przestrzeń urzędu dla mieszkańców, dając im możliwość otwartego wyrażenia swoich opinii, próśb czy wątpliwości. Punkt konsultacyjny w założeniu ma przybliżyć mieszkańcom daną kwestię, np. będącą przedmiotem planowanych konsultacji. Z tego powodu warto, żeby w punkcie znajdowali się eksperci dysponujący wiedzą na określony temat i gotowi do podzielenia się tą wiedzą z mieszkańcami. Istotne jest także pozostawienie zainteresowanym możliwości wyrażenia swojej opinii – można do tego stosować specjalne formularze, ankiety, bądź po prostu spisywać sugestie przekazywane przez mieszkańców. Ze względu na fakt, że dobrze urządzony punkt konsultacyjny jest, w pewnym sensie, „reklamą samą dla siebie” i zachęca ludzi do zainteresowania się danym zagadnieniem, jest to skuteczne narzędzie informacyjne stosowane w konsultacjach. Nie można zapominać o tym, że kontakt mieszkańców z punktem konsultacyjnym sam w sobie należy do sfery konsultacji – mieszkańcy uczestniczą w nich niejako spontanicznie, wyrażając w obecności urzędników czy ekspertów swoje zdanie bez konieczności przychodzenia na bardziej „oficjalne” spotkania.